بررسی تاثیر بکارگیری الگوی خودمراقبتی اورم بر فعالیت های روزمره و میزان درد بیماران آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید شایع ترین بیماری مفاصل می باشد و مهمترین علامت بالینی آن درد است،که روی درک فرد از سلامتی و فعالیت های روزمره زندگی تاثیر بسزایی دارد و این موضوع به یک چالش برای مراقبین بهداشتی تبدیل شده است. از طرفی با شیوع بیماری های مزمن سیاست های بهداشتی دولت ها روی تشویق مردم برای شرکت در برنامه های خودمراقبتی متمرکز شده است. پرستاران نیز به طور قابل توجهی در چالش هستند تا توانایی ها و رفتارهای خودمراقبتی را در بزرگسالان افزایش دهند و تئوری خودمراقبتی اورم در پرستاری دیدگاه مناسبی را ارائه می دهد که هدف آن خودمراقبتی است.این پژوهش نیز با هدف بررسی تاثیر بکارگیری الگوی خودمراقبتی اورم بر فعالیت های روزمره و میزان درد و توان خودمراقبتی بیماران آرتریت روماتوئید انجام شده است. پژوهش حاضر یک پژوهش نیمه تجربی دارای گروه آزمون و کنترل است..نمونه های این پژوهش 60 نفر از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید با شدت متوسط بوده که مطابق با معیار های کالج روماتولوژی آمریکا و نظر پزشک متخصص و با استفاده از برنامه das28 که مخصوص اندازه گیری شدت بیماری در آرتریت روماتوئید می باشد،انتخاب شدند. نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس و گزینش نمونه ها در گروه ها تصادفی بوده است.ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک،مقیاس عددی شدت درد و پرسشنامه فعالیت های روزمره زندگی دارای 12بعد،در دو حیطه عملکرد و رضایت و خاص بیماران آرتریت روماتوئید، است.روش کار در این مطالعه به صورت برگزاری 4جلسه آموزش تئوری و عملی در زمینه رفتارهای خودمراقبتی در دو سیستم آموزشی-حمایتی و جبرانی نسبی و مطابق نیازهای بررسی شده بر اساس فرم بررسی و شناخت الگوی اورم بوده است که در بیماران گروه آزمون بکار گرفته شد،سپس رفتارهای خودمراقبتی بر اساس الگوی اورم توسط گروه آزمون به مدت سه ماه بکارگرفته شد،در صورتی که در طی این مدت گروه کنترل فقط تحت درمان طبق پروتکل جاری پزشک متخصص روماتولوژی بوده اند.داده های حاصل از پرسشنامه های توان خودمراقبتی اورم در بیماران گروه آزمون و مقیاس شدت درد و فعالیت های روزمره زندگی در سه نوبت(قبل از مداخله،یک ماه بعد از مداخله و سه ماه بعد از مداخله در دو گروه آزمون و کنترل تکمیل گردید و داده ها با استفاده از نرم افزار spss19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در تجزیه و تحلیل داده ها ،آزمون آماری تی زوجی تفاوت معنی داری را بین میانگین میزان درد در گروه آزمون قبل و بعد از سه ماه(0/000=p)و میانگین تمامی ابعاد و جمع کل ابعاد فعالیت های روزمره زندگی در دو حیطه عملکرد و رضایت، قبل از مداخله و بعد از سه ماه مداخله نشان می دهد (0/000=p)در حالی که در گروه کنترل،بین میانگین میزان درد قبل و بعد از سه ماه مداخله (0/66=p) و میانگین تمامی ابعاد و امتیاز کل فعالیت های روزمره زندگی در دو حیطه عملکرد و رضایت، قبل ازمداخله و سه ماه بعد از مداخله این تفاوت معنی دار نمی باشد(p>0/05).همچنین آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر، تفاوت معنی داری را در سه بار اندازه گیری میزان درد و نمره کل و نمره ابعاد فعالیت های روزمره زندگی در دو حیطه عملکرد و رضایت در گروه آزمون را نشان می دهد به طوری که در ماه سوم بیشترین تاثیر را داشته است،درحالی که در گروه کنترل این تفاوت معنی دار نمیباشد.همچنین یافتهای این مطالعه نشان داد که توان خودمراقبتی بیماران گروه آزمون در ابعاد آگاهی(83%)،نگرش(10%) و مهارت(70%) بعد از سه ماه اجرای الگوی اورم افزایش داشته است. با توجه به نتایج پژوهش که الگوی خودمراقبتی اورم در کاهش درد، افزایش عملکرد و رضایت از انجام فعالیت های روزمره و توان خودمراقبتی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید تاثیر داشته است، فرضیه های پژوهش مورد تایید قرار می گیرند. لذا بکارگیری برنامه خودمراقبتی منطبق بر الگوی اورم در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید به منظور ارتقا و حفظ رفتار های خودمراقبتی پیشنهاد می گردد.